Forex Teknik Terimler Sözlüğü

Bu bölümde Forex dünyasında sık sık duyacağınız teknik terimler aktarılmaktadır. Forex ile ilgili oldukça fazla terim kullanılmaktadır ancak başlangıç için size yeterli olacak tüm terimler tanıtılmıştır. Forex dünyasının belki de hiç kullanmayacağınız terimlerini açıklamak yerine gerçekten işinize yarayacak ve size yeterli olacak en genel terimlerini ele alıp ayrıntılı açıklamayı uygun gördük. Burada yer alan bazı sözcükler diğer derslerde ayrıntılı olarak incelenmektedir.

Spread
Aracı kurumun dövizi aldığı fiyat ile size sattığı fiyat arasındaki farktır. Kullandığınız platform ne olursa olsun her döviz çifti için iki tane fiyat hanesi göreceksiniz. Birisi satış, diğeri alış. İşte bu iki fiyat arasındaki farka spread denir ve aracı kurumların tek kazancı bu farktır. Spread ne kadar küçükse paritenin size maliyeti o kadar düşüktür. Örnek vermek gerekirse döviz çiftini alış fiyatı üzerinden alıp hiç zaman geçmeden ve fiyatlar oynamadan satarsanız aradaki spread farkı kadar zarar edersiniz.

Pip
Fiyat hareketlerinin ifade edilmesi için kullanılan bu kelimeyi çokca duyacaksınız. Pip terimi bir parite çiftinin fiyat olarak hareket edebileceği en küçük birimdir. Örnek EUR-USD paritesi 1,2567 iken bir süre sonra 1,2577 olmuşsa biz buna “EUR-USD 10 pip yükseldi” deriz. Eğer böyle bir işleme girmişseniz ve spread 2 pip ise 8 pip kar elde etmişsiniz demektir.

Leverage
Kaldıraç. Forex’teki risk katsayınız diyebiliriz. Aracı kurumlar size küçük paralarla büyük işlemleri gerçekleştirme olanağı sağlarlar. Siz 100USD para yatırdığınızda örneğin 1:100 kaldıraç sayesinde aslında 100.000USD’lik işlem yapmış oluyorsunuz. Kaldıraç ne kadar büyük olursa riskiniz o kadar yüksek olmaktadır. Piyasada küçük hesaplar genellikle 1:200 kaldıraçla işletilmektedir. Aracı kurumların çoğu kaldıraç oranlarınızın değiştirilmesine izin verir. Firmaların yapısına göre bazıları programları vasıtasıyla kaldıraç oranları ile oynamanıza izin verirken bazıları kaldıraç oranlarını değiştirmek için sizden açık bir dilekçe isteyebilirler.

Lot
İşlem yapacağınız büyüklük. Hesap cinsinize göre lot miktarları değişebilir. Genel olarak bir standart lot 100.000 birimdir ve 100K olarak ifade edilir. Bir mini lot ise 10.000 birimdir 10K olarak ifade edilir. Eğer bir mini lot almak istiyorsanız ve kaldıraç oranınız 1:200 ise lot büyüklüğünün 1/200 miktarı olan 50USD teminat yatırmak zorundasınız. Aracı kurumların ticari anlayışlarına göre seçebileceğiniz lot büyüklükleri değişebilir. Kimileri standart lotun altında işleme müsaade etmezken kimileri 1K lot büyüklükleriyle bile işlemlere müsaade edebilir.

Trader
Piyasada alım satım işlemleri yapan kimse. Forex’te oynamaya başlamışsanız siz de bir Trader’sınız demektir.

Margin
Teminat anlamına gelen kelime genel olarak kullandığınız sermayedir.

Used Margin
Pozisyona girmek için kullandığınız sermaye miktarıdır.

Free Margin
Muhtelif pozisyonlara girdikten sonra başka pozisyonlara girmek için geride kalmış kullanabileceğiniz sermayenizdir.

P/L
Açık pozisyonlarınızın kar durumunu tanımlar Profit/Loss kelimelerinin kısaltması olan bu başlık ekside ise zarardasınız artıda ise kardasınız demektir.

Equity
Varlık. Kullanılmamış sermayenizle beraber açık pozisyonlarınızın toplam değerini betimler. Yani açık pozisyonlarınızı kapatmanız durumunda kullanılmamış sermayenizle beraber toplamda ne kadar paraya dönüşeceğini ifade eder.

Position

Forex’te işleme soktuğunuz her alım veya satım emri bir pozisyondur. Eğer fiyatın yükseleceğini tahmin ederek alım emri ile piyasaya girmişseniz buna “long position”, fiyatların düşeceğini tahmin ederek satış emri ile girmişseniz buna “short position” adı verilir. Bunun yanında şu anda işlemde bulunan pozisyonlarınız “open position” ve açıp kapattığınız pozisyonlarınız “closed position” bölümünde bulunur.

Trading

Forex’te işlem yapmak üzere kullandığınız tüm yöntemler ve pozisyonlarınızın genelidir. Kelime anlamı ticaret olan trading işlem yapma olarak da çevirilebilir.

Dealing Rates
İşlem fiyatları. Döviz çiftlerinin alım ve satım fiyatlarının bildirildiği alandır.

Order
Forex’te işlem yapmak üzere aracı kuruma verdiğiniz her türlü emire order denir. İsteğinize göre şarta veya zamana bağlı emirler vereceğiniz gibi derhal uygulanması gereken emirler verebilirsiniz. Sonuçta tüm alım satım işlemleri emirler vasıtasıyla yapılır.

Market
Piyasa anlamına gelen kelime fiyat seviyeleri, alım satım tanımlarını kapsar. Yani Forex bir köyse, market bu köyün bakkalıdır.

Market Range
Piyasa fiyatları anlamına gelen bu tabir aracı kurumun size sunduğu fiyat aralığıdır. Eğer emrinizin “market range” seviyesinden işleme koyulmasını istediyseniz ve sistem fiyat penceresinde belirtilen fiyat üzerinden işleminizi gerçekleştirmeye çalışır. Eğer siz emri verdikten sonra internet üzerinden emriniz gidip işleme konana kadar fiyatlar değişirse işleminiz gerçekleşmez. Bu durum size bildirilir.

At Best
“Market Range” durumundan farklı olarak birkaç piplik kaymaya razı iseniz fakat muhakkak yerine getirilmesi gerektiğini düşünüyorsanız bu seçenek ile işleme girersiniz. Bu durumda işleminiz muhakkak gerçekleşir ancak birkaç piplik kayma olabilir. Bu seçenek fiyat değişimlerinin ani ve çok hızlı devam ettiği durumlarda işe yarayabilir. Böylece pozisyona girmeniz garantilenmiş olur. At Best seçeneğini seçmek her zaman fiyat kaymalarının olacağı anlamına gelmez. Aracı kurumunuz güvenilir ise bu seçenek seçili olduğu halde çoğu kez kayma olmadan belirtilen fiyattan emrinizin işlenmesi mümkün olabilir.

Slippage
Emrinizi verdiğiniz fiyat ile emrinizin gerçekleştiği fiyat arasındaki farka slippage (kayma) adı verilir. Fiyatların hızlı değiştiği durumlarda ekranda gördüğünüz fiyattan emir verdiğinizde bazen emriniz gidip işleme konan kadar fiyatlar değişebilir ve emrinizin gerçekleştiği fiyat seviyesi birkaç pip farklı olabilir. İşte buna slippage diyoruz. Eğer “market range” seçeneği ile işlem yapıyorsanız slippage oluşması mümkün değildir. Ancak hızlı fiyat değişimlerinde “market range” ile işleminizin gerçekleşmesi pek mümkün olmayabilir.

Stop Loss
Zarar kes diyebileceğimiz bu tabir açık olan pozisyonumuzda nereye kadar zarara katlanabileceğimizi belirler. Göreceğiniz üzere hiçbir grafik dümdüz ilerlemez. Zigzaglar çizerek yükselir veya düşer. Açık pozisyonumuz önce bir miktar zarara girer sonra yükselmeye başlar. İşte stop loss emirlerimiz zarara ne kadar tahammül edeceğimiz noktaları belirler. Stop Loss emri verdiğinizde bilgisayarın başında bulunmasanız bile aracı kurumunuz parite belirlediğiniz fiyata geldiğinde otomatik olarak pozisyonunuzu kapatarak daha fazla zarar etmenizi engeller. Stop loss pozisyonların kötü gün dostudur ve zararın büyümesini engeller. Ayrıca internet bağlantınızın kopması, elektriklerin kesilmesi, bilgisayarınızın arızalanması gibi istem dışı durumlarda emniyet subapı vazifesi görür ve gerideki sermayenizi korur. Her pozisyonunuza muhakkak stop loss ekleyin. Forum ve bloglarda kısaltmasını SL olarak görürsünüz.

Take Profit
Kar al olarak çevirilebilecek bu emir tipi fiyatlar kar yönünde ilerlediğinde daha fazla riske girmeden “bana bu kadar kar yeter” deyip pozisyonunuzu kapatacağınız noktaya konur. Böylece grafik üzerindeki karınızı realize etmiş ve paraya çevirerek sermayenize eklemiş olursunuz. Bu emir tipini profesyonel oyuncular pek kullanmazlar. Bunun yerine pozisyonları kara geçtikten sonra Stop Loss seviyelerini yukarı çekerek fiyatı takip ederler. Forum ve bloglarda kısaltmasını TP olarak görürsünüz.

Trailing Stop
İz süren stop. Belirlediğiniz stop noktasının fiyatın olumlu yönde ilerlemesi ile beraber otomatik olarak ilerlemesini sağlayan emir tipi. Profesyonel yatırımcılar take profit yerine genellikle bu emir tipini kullanırlar. Böylece fiyatlar istedikleri yönde ilerlediği sürece stop emirleri de ilerler ve böylece belli oranlarda karlarını otomatik realize etmiş olurlar.

Resistance
Direnç. Fiyatlar yükselirken öyle bir noktaya gelir ki artık bu noktadan sonra daha fazla dayanamayıp hızla düşüşe geçer. İşte bu noktalara direnç diyoruz. Direnç noktaları fiyatların daha önceki hareketlerinden tecrübe ederek oluşturulur. Mesela bir parite daha önce yükselirken bir noktadan hızla dönmüş ise ve bu olay aynı seviyelerde bir kaç kez daha tekrarlanmışsa bu fiyat seviyesi önemli bir dirençtir.

Support
Destek. Fiyatlar düşerken öyle bir noktaya gelir ki artık bu noktadan sonra daha fazla düşüşe devam etmez. İşte bu noktalara destek diyoruz. Destek noktaları fiyatların daha önceki hareketlerinden tecrübe ederek oluşturulur. Mesela bir parite daha önce düşerken bir noktadan hızla dönmüş ise ve bu olay aynı seviyelerde bir kaç kez daha tekrarlanmışsa bu fiyat seviyesi önemli bir destektir.

Ask / Ask Price
Döviz çiftinin satış fiyatıdır.

Bid / Bid Price
Döviz çiftinin alış fiyatıdır.

Currency
Döviz cinsi. İşlem yapmak istediğiniz döviz çiftlerinden her birine verilen ad.

Currency Pair
Döviz çifti. Forex’te işlemler döviz çiftleri üzerinden yapılır. EUR-USD bir döviz çiftidir.

Base currency
Baz döviz. Döviz çiftinin sol tarafındaki birimdir. Sağ taraftaki döviz birimini kullanarak bu birimi alır veya satarsınız.

Counter Currency
Karşıt döviz. Döviz çiftinin sağ tarafındaki birimdir. İşlem yapmak istediğiniz dövizin bedelini bu dövizi kullanarak karşılarsınız.

Rollover
Bildiğiniz gibi elinizde bulundurduğunuz her dövizin bir maliyeti vardır. Eğer belli bir süreden fazla elinizde döviz tutuyorsanız bunun faizini ödemek zorundasınız. Ancak diğer yandan bu dövizi alırken başka bir dövizi piyasaya ödünç verdiğiniz için bunun da elbette faiz gelirini almak durumundasınız. İşte elinizde bulunan dövizin faiz gideriyle piyasaya verdiğiniz dövizin faiz geliri arasındaki fark Roll denen kelimeyle tabir edilir. Roll eksi veya artı değer alabilir. Eğer faiz geliriniz daha fazla ise Roll artıdır ve ekstra para kazanırsınız. Tam tersi durumda ise öteleme esnasında ekstra ödeme yapmak zorundasınız. Bu tutar her gün GMT/UTC saat dilimiyle 22:00’de elinizde açık pozisyonunuz varsa hesaplanır ve bakiyenize yansır. Eğer bu saatte elinizde pozisyon yoksa değerlendirme yapılmaz.

Bearish
Alçalan trendi temsil eden sözcüktür. Grafiğin düşüş eğilimde olmasına bearish denir.

Bullish
Yükselen trendi temsil eden sözcüktür. Grafiğin yükseliş eğilimde olmasına bullish denir.

Broker
Aracı kurum. Forex’te işlem yapmanızı sağlayan, sizi bankalarla buluşturan kuruluş.Forex’te işlem yapmak için en az bir aracı kuruma üye olmak zorundasınız.

Candlestick Chart
Mumçubuğu grafiği. Grafik gösterim türlerinden biri olup teknik analiz araçlarından en bilinenidir. Apayrı bir başlıkta incelenmektedir.

Price Channel
Regresyon kanalı olarak tanımlanan bu oluşum grafiklerde fiyatların bir yükselip bir alçaldığı durumlarda en yüksek durumuyla en alçak durumu arasında gidip geldiği alana denir. Fiyatların tepe değerlerini birleştiren bir çizgi ile bunun paralelinde diplerini birleştiren bir çizgi çektiğinizde kabaca bir kanal oluşturmuş olursunuz.

Closing Price
Kapanış fiyatı. Pozisyonunuzu kapattığınız fiyattır.

Day Trading
Aynı gün içerisinde pozisyon açıp kapatarak çok kısa vadelerle oynama şekli. Bir çok trader bu şekilde işlem yapmaktadır.

Fibonacci Numbers
Fibonacci Sayıları. Teknik analiz araçlarının olmazsa olmazı. Temelde her yükselişin bir düşüşü ve her düşüşün bir yükselişi vardır mantığından hareketle tersine dönen fiyatların ne kadar tersine gideceği hakkında fikir veren sihirli sayılar. Sitede geniş bir başlıkta incelenmektedir.

Hedging
Korunma. Herhangi bir pariteden aynı anda hem alım hem satım işlemi yaptığınızda kullanılabilir teminatınızın azalmamasını sağlayan sistem. Mantık olarak böyle bir işlemde pozisyonlarınızdan birisi zarara giderken diğeri kara gideceği için bakiyeniz değişmez. Tek artısı aracı kurumunuz hedging destekliyorsa aynı paritede birbirine ters iki pozisyona girmeniz durumunda her ikisi için sermayeniz bağlanmaz. Açıkçası pratik olarak büyük bir faydası yoktur.

Technical Analysis
Teknik analiz yöntemlerin tamamına verilen addır.

Oscillators
Osilatörler. Teknik analiz araçlarının temelde toplandığı iki gruptan biri.

Indikators
İndikatörler. Teknik analiz araçlarının temelde toplandığı iki gruptan biri.

Pivots
Teknik analiz araçlarından biri. Fiyat değişimlerinde önemli seviyeleri işaret eder.

Dealing Desk
İşlem masası. Aracı kurumların emirlerinizi toplayıp işleyerek bankalara ilettiği birimdir. Aracı kurumların bazıları işlem masası barındırmaz. Verdiğiniz emirler direkt işleme konur. Aracı kurumun işlem masası ile emirlerinizi işliyor olması bazı sakıncaları da doğurur. Kötü niyetli kurumlar emirlerinizi diledikleri şekilde değiştirip işleme koyarak sizin sırtınızdan para kazanabilir veya sizi zarara uğratabilir. Oldukça dikkat edilmesi gereken bir husustur.

Range
Fiyat aralığı. Herhangi bir zaman aralığı içerisinde fiyatın ölçümlenmeye başlandığı birim ile ölçümleme sonundaki birim arasındaki fark. Teknik göstergelerde bazı hedef tayinleri için kullanılabilir.

Scalping
Çok kısa aralıklarla pozisyon açıp kapatarak işlem yapma şekline scalping denir. Bazı kaynaklarda scalp olarak kısaltılır.

Tick
Bir paritenin fiyat ekseninde yaptığı her anlık harekete tick adı verilir. Grafiği izlemekte iken fiyatın her bir yukarı veya aşağı hareketi bir ticktir. Bir tick 1 pip de olabilir 10 pip de.

Volatility
Oynaklık. Paritenin fiyat açısından gösterdiği salınım volitility birimi ile gösterilir. Ne kadar yüksek olursa paritenin fiyatı o kadar fazla oynuyor demektir ve traderlar için oynama alanları o kadar fazla olur. Volatilitesi yüksek pariteler iyi bir kazanç kapısı olabilir.

Volume
İşlem miktarı. Bir parite ile ilgili ne kadar fazla kullanıcı işlem yaparsa paritenin volümü o kadar yükselir. Tercih edilen para birimlerini izlemek açısından fikir verir.